عامل اصلي تعيين كننده ي رنگ پوست ملانين است و اختلافات نژادي و جغرافيايي در رنگ پوست، مربوط به اين رنگدانه است. سياه پوستان داراي ملانين بيشتري نسبت به سفيد پوستان هستند.۱-
رنگ پوست ذاتي كه عبارتست از ميزاني از پيگمانتاسيون ملانين كه به صورت ژنتيكي تعيين شده و در غياب هرگونه تماس با نور خورشيد يا تاثيرات ديگر وجود دارد.
2- رنگ پوست اكتسابي كه به علت تماس با نور آفتاب يا هورمونال (همانند حاملگي ) به وجود مي آيد. در بعضي بيماري ها نيز مثل ملاسما (لك صورت) و آديسون در اثر هر دو عامل، يعني تداخل بين عوامل هورمونال و نور آفتاب به وجود مي آيد.
سلول هاي حاوي رنگدانه هاي پوست در نقاط مختلف بدن تراكم متفاوتي دارند، ولي بيشتر در صورت و ناحيه ي ژنيتال ( قسمت تناسلي) ديده شده و تعداد آنها در نقاط در معرض نور دو برابر نقاط پوشيده شده است.
بنا بر اين اشعه آفتاب هم ميتواند سبب تغيير رنگ پوست شود.تابش زياد نور خورشيد بر پوست بدن باعث ايجاد سرطان پوست مي شود ،توصيه مي شود در تمام روزهاي سال حتي وقتي نمي خواهيد از منزل خارج شويد، از كرم ضد آفتاب استفاده كنيد. اين كار باعث مي شود مواد موجود در كرم ضد آفتاب به پوست شما بچسبد و به آساني با

عرق كردن و شستن از بين نرود. تا جايي كه ممكن است از نور آفتاب به خصوص در روزهاي تابستان، دوري كنيد و هر چند مدت يك بار به پزشك متخصص پوست مراجعه كنيد. با اين كار قبل از تبديل شدن سلول هاي پيش سرطاني به سلول هاي سرطاني ، آنها را از بين خواهيد برد.
به طور تغذيه كافي و مناسب باعث شفافيت و روشن شدن پوست شما مي شود.
آنتي اكسيدان ها نقش مهمي در حفظ سلامتي پوست دارند و در برابر نور خورشيد و ساير مواد مخرب محيطي از پوست محافظت مي كنند.
اين مواد به شكل ويتامين ، املاح يا فيتوكميكال ها ( رنگدانه هاي گياهي ) هستند كه از تخريب غشاهاي سلولي توسط راديكال هاي آزاد جلوگيري مي كنند.
ويتامين C مانند: مركبات، فلفل سبز، كلم بروكلي ، سبزيجات برگي شكل سبز، كيوي ، كلم ، طالبي ، توت فرنگي ، اسفناج و سيب زميني.
ويتامين E مانند: روغن هاي گياهي ، جوانه گندم ، آجيل ، دانه ها ، غلات سبوس دار، سبزيجات برگي شكل سبز.
بتاكاروتن و ساير رنگدانه هاي گياهي مانند: هويج ، كدو حلوايي ، كلم بروكلي، سيب زميني شيرين،اسفناج، گوجه فرنگي ، انواع كلم مثل كلم بروكلي ، طالبي ، هلو و زردآلو منابع غني بتاكاروتن هستند.
نمونه اي از آنتي اكسيدان ها هستند كه خطر بروز بيماري ها را كاهش مي دهند. بنا بر اين ميوه ها، سبزي ها و غلات سبوس دار داراي آنتي اكسيدان هستند.
با توجه به اينكه پوست مانند يك سد حفاظتي براي بدن عمل مي كند، بايستي با رعايت يك برنامه غذايي مناسب اين سد حفاظتي را تقويت كنيد. استفاده از هرم غذايي و برنامه راهنماي روزانه غذا (Daily Food Guide) يك شيوه آسان و قابل درك براي اطمينان از مصرف يك رژيم متعادل است.
- 6 تا 11 واحد از نان و غلات
- 3 تا 5 واحد از سبزيجات
- 2 تا 4 واحد از ميوه ها
- 2 تا 3 واحد از گوشت يا جانشين هايش (ماهي، مرغ، تخم مرغ، حبوبات و دانه ها)
- 2 واحد از شير و محصولات لبني
آكنه يا جوش يك اختلال پوستي است كه در سنين نوجواني شروع مي شود و تا آخر جواني ادامه مي يابد. براي درمان ابتدا بايد ديد كه آيا ضايعات واقعاً جوش هستند؛ چون خيلي از ضايعات پوستي شبيه جوش بروز مي كنند. جوش بيشتر در نواحي سِبوره ( نواحي از بدن كه داراي غدد سباسه فراوان است مثل اطراف بيني، پيشاني، چانه،

قسمت هاي فوقاني پشت و سينه و شانه ها ديده مي شود.
از مصرف غذاهاي چرب، شيريني زياد، سس مايونز، خامه، شكلات، گردو، فندق، موز، تخم مرغ، بعضي از ماهي ها و نارگيل ، حتي المقدور بپرهيزيد ولي نيازي به رژيم هاي سخت نيست. سعي كنيد سبزي ها و ميوه جاتي را كه حاوي ويتامين A هستند زيادتر مصرف كنيد: هويج، اسفناج، شاهي و گوجه فرنگي. همچنين

مصرف چاي و ادويه جات را محدود كنيد.
لك صـورت يا ملاسـما :عـارضه پوستي شـايعي به خصوص در دختران و خانم هاي جوان است. اين عارضه به صورت لكه هاي قهـوه اي روشن تا تيره بر روي گونه ها ؛ پيشاني و چانه و لب بالا اكثراً دو طرفه و قرينه ديده مي شود. شـايع ترين سنين بروز آن 20 تا 30 سالگي است اگرچه در دوره ي يائسگي هم ممكن است ديده

شود و در خانم ها بيشتر از آقـايان است.
با پيشگيري از تابش مستقيم اشعه خورشيد بر روي صورت از ايجاد لك تا حد زيادي مي توان جـلوگـيري كرد. با مصرف كرم هاي ضدآفتاب به طور منظم با عيار بالاتر از 20 به فواصل هر 3 ساعت و همچـنين اجـتناب از تابش نور مستقيم خـورشـيد بر روي صورت در افراد مستعـد، مي توان از ايجـاد لك پيشگيري نمود.